گروه فرهنگي؛ پنجاه و نهمين دوره جشنواره بين المللي فيلم برلين امروز
آغاز مي شود و فرش قرمز معروف آن که شاخص اين جشنواره نيز محسوب مي شود،
زير پاي سينماگران دنيا پهن مي شود. برليناله در حالي امروز کار خود را
شروع مي کند که حضور ايراني ها چه در ميان هيات داوران و چه بخش مسابقه
پررنگ تر از دوره هاي پيشين است. شاخص ترين حضور ايراني ها اما در
«برليناله»، فيلم «درباره الي» ساخته اصغر فرهادي است. اکران اين فيلم با
وجود اعلام کارگردان آن مبني بر «حضور قطعي» در جشنواره فيلم فجر ايران،
هنوز در داخل ايران با ابهام روبه رو است و اين در حالي است که «درباره
الي» در بخش مسابقه خرس طلاي جشنواره برلين حضور دارد و با بزرگان سينماي
جهان رقابت خواهد کرد. ايراني ها اما در بخش فيلم هاي ويژه کودک و نوجوان
هم حضور دارند. در اين بخش از برليناله دو فيلم با همکاري مشترک ايران و
ديگر کشورها حضور دارند. «برف» ساخته آيدا بگيچ کارگردان بوسنيايي ساخته
مشترک ايران، بوسني، آلمان و فرانسه يکي از اين دو فيلم است که به عنوان
نماينده کشور بوسني در هشتاد و يکمين دوره جايزه اسکار حضور داشت و البته
در جشنواره کن جايزه بزرگ بخش «هفته منتقدان» را از آن خود کرد. «نيلوفر»
فيلم ايراني - فرانسوي ديگر اين بخش است. اين فيلم به کارگرداني سابين
ژمايل و تهيه کنندگي فرشته طائرپور و با حضور بازيگران ايراني همچون فاطمه
معتمد آريا، شهاب حسيني، رويا نونهالي، هنگامه قاضياني و امير آقايي در
بخش کودک و نوجوان جشنواره برلين حضور دارد. فيلم «نامه هايي به رئيس
جمهوري» که با واکنش هاي مختلفي از سوي منتقدان روبه رو شد نيز در پنجاه و
نهمين جشنواره فيلم برلين حضور دارد. اين فيلم به کارگرداني پيتر لوم
محصول مشترک ايران و کانادا است که مستندي از سفرهاي استاني محمود احمدي
نژاد و شيوه برخورد مردم با او است. البته مشاور هنري احمدي نژاد چندي پيش
اعلام کرد که رئيس جمهوري ايران اين فيلم را نپسنديده است. «نامه هايي به
رئيس جمهوري» در بخش تريبون آزاد برلين حضور خواهد داشت و احتمالاً جواد
معتمدي مشاور هنري رئيس جمهوري هم به دليل حضور اين فيلم به برلين خواهد
رفت. رفيع پيتز فيلمساز ايراني نيز ديگر نماينده ايران است که در هيات
داوران بخش بهترين فيلم اول انتخاب شده است. منيژه حکمت نيز ديگر فيلمساز
ايراني است که روز يکشنبه به برلين خواهد رفت تا در کنفرانسي در حاشيه
جشنواره شرکت کند. موضوع اين کنفرانس هنوز اعلام نشده است. اما اين، تمام
حضور ايراني ها در برليناله نيست. پگاه آهنگراني بازيگر سينماي ايران که
در آخرين ساخته ابوالحسن داوودي (زادبوم) در جشنواره بيست و هفتم فيلم فجر
حضور دارد، نوع ديگري از حضور را در برليناله تجربه خواهد کرد. او با حضور
در جشنواره، ديدگاه خود را درباره جشنواره برلين به صورت روزنويس در وب
سايت دويچه وله منتشر خواهد کرد. اين نخستين باري است که يک ايراني نگارشي
چنين را تجربه مي کند. ديترکازليک مدير جشنواره برلين که نزد سينماگران و
علاقه مندان به عنوان مديري با ديدگاه هاي چپ گرا شناخته مي شود، چندي پيش
در گفت وگو با خبرگزاري رسمي دولت جمهوري اسلامي (ايرنا) از رابطه «بسيار
خوب» مديران جشنواره برلين و مديران سينماي ايران خبر داده بود؛ «داشتن
رابطه خوب با اين هنرمندان براي ما مهم است. فيلم هاي ايراني و فيلمسازان
اين کشور نيز مايه مباهات مردم اين سرزمين هستند. اين فيلم ها معمولاً
مورد توجه تماشاگران نيز قرار مي گيرند.» مدير جشنواره برلين البته در
نشستي با خبرنگاران در آلمان درباره «درباره الي» نيز اينچنين گفت؛ «فيلم
ايراني «درباره الي» نشانگر آغاز موج نو در سينماي ايران است.» او ادامه
داد؛ «قرار نبود اين فيلم در بخش رقابتي برليناله شرکت کند ولي به دليل
ويژگي هاي خيلي خوب و ساخت مناسب از سوي کميته برگزاري براي شرکت در بخش
مسابقه انتخاب شد. اين فيلم با فيلم هاي قبلي ايران فرق مي کند و سبک
جديدي از سينماي ايران را به نمايش گذاشته و نشان دهنده دگرگوني ديگري در
اين بخش است.» گلشيفته فراهاني يکي از بازيگران اين فيلم است که در برلين
و «برليناله» حضور دارد. برليناله 2009 با محوريت بيستمين سالگرد فروريختن
ديوار برلين و بحران مالي بين المللي تا بيست و هفتم بهمن امسال در برلين
برپا است. 400 فيلم در جشنواره امسال برلين حضور دارد.